Kolej dużych prędkości to dość nowe zjawisko, jednak dla 20 krajów jest to już podstawa transportu kolejowego. Zapoczątkowana w Japonii, weszła na stałe na rynek europejski w latach 80. i 90. XX wieku. Jednak zaawansowanie technologiczne, zakres populacji obsługiwanej przez szybkie pociągi, cena za kilometr podróży, a także rekordowe prędkości, cementują pozycję Japonii jako lidera tego segmentu.
Chociaż w Europie infrastruktura kolejowa była już dość rozwinięta, przystosowanie jej do potrzeb kolei dużych prędkości okazało się dużym wyzwaniem. Na przykład w Polsce budowa linii Y, łączącej Warszawę z Łodzią, a następnie z Poznaniem i Wrocławiem, która miała znacznie skrócić czas podróży, zawieszono do roku 2030. Poniższy ranking porównuje wyłącznie pociągi spełniające oficjalne kryteria. Aby dowiedzieć się więcej, sprawdź FAQ.
Jedna rzecz jest jednak oczywista. Teraz, kiedy sprawa nabrała rozpędu, nic nie jest w stanie zatrzymać kolejowej rewolucji.
Koleje dużych prędkości. Ranking Omio
Nasz ranking pokazuje, że kraje w Azji są wciąż liderami w kategorii kolei dużych prędkości. Japonia, ze swoimi niesłychanymi rekordami prędkości oraz wysokimi notami za procent obsługiwanej populacji i prędkość dopuszczalną, jest zdecydowanym zwyciężcą. Interesujące jest to, że w Korei Południowej tylko 1,62% torów jest przystosowanych do obsługi tak szybkich pociągów, jednak gwarantują one usługi dla 44% populacji tego kraju. Warto również wspomnieć, że Chiny mają ponad 66 289 km torów kolejowych, z czego 29,22% odpowiednich dla kolei dużych prędkości, a obsługują przy tym jedynie 10,7% swojej populacji.
W pierwszej piątce rankingu znalazły się też Francja i Hiszpania. Ponadto, niektórym europejskim krajom udało się nawet prześcignąć te azjatyckie w poszczególnych kategoriach. Na przykład, w przypadku prędkości dopuszczalnych, Niemcy, Hiszpania i Francja są na tym samym poziomie co Japonia, tuż za Chinami i górując nad Koreą Południową. Ponad 20% populacji Austrii i Hiszpanii ma dostęp do pociągów kolei dużych prędkości. Tuż za nimi są Włochy i Niemcy z około 18%.
Mapa tras kolei dużych prędkości w Europie
Patrząc na Europę, można zauważyć ciekawy rozwój w świecie kolei dużych prędkości. Francja planuje mieć w sumie 4500 km torów przystosowanych do kolei dużych prędkości. Będzie to stanowić 15,2% całości infrastruktury kolejowej w kraju. Hiszpania planuje wybudowanie ponad 2700 km nowych torów, stopniowo zbliżając się do planowanych 37,68% torów kolei dużych prędkości w skali całej infrastruktury. Niemcy zwiększą swoje zaplecze torów dla szybkich pociągów o 50% poprzez wybudowanie około 790 km nowych tras dla kolei dużych prędkości. Włochy planują rozszerzyć swoją sieć kolejową o kolejne 346 km torów dla kolei dużych prędkości, które będą wtedy stanowić 10% całości sieci kolejowej.
Infografika poniżej porównuje niektóre z rekordowych prędkości oraz zawiera interesujące wyniki dotyczące średniej prędkości dopuszczalnej pociągów.
Szybkie fakty o szybkich pociągach!
- Niemcy są prawdziwym pionierem kolei dużych prędkości. Pomiędzy rokiem 1899 a 1903 prowadzono w Niemczech eksperymenty na odcinku 72 kilometrów pomiędzy Marienfelde i Zossen, podczas których pociągom udało się osiągnąć prędkość 210,2 km/h. Niestety, prototypy nigdy nie zostały użyte w codziennym transporcie. Późniejsza bariera 300 km/h utrzymywałą się bardzo długo, aż w latach 50. Francji udało się ją przekroczyć za pomocą SNCF Class CC 710.
- USA i Rosja, konkurujące ze sobą w wyścigu kosmicznym, zaskakująco są u dołu stawki w kwestii zakresu populacji z dostępem do kolei dużych prędkości. Poniżej 1% w obu krajach.
- Linia, kursująca pomiędzy Madrytem i Barceloną i dalej wzdłuż francuskiej granicy, jest najdłuższą linią kolei dużych prędkości w Europie. Mierzy w sumie 804 km. To długi odcinek, jednak nie tak długi, jak rekordowy dystans, który udało się pokonać w ciągu 24 godzin: 3783 km! Brytyjczyk John Daffurn rozpoczął swoją podróż na południu Guahgzhou, aby ukończyć ją na stacji metra Longyang Road w Szanghaju, pomiędzy 7-8 listopada 2013.
- Biorąc pod uwagę ilość torów, odpowiednich dla kolei dużych prędkości, rekordzistą w Europie jest Hiszpania ze swoimi 3100 km. Jest zarazem druga na świecie, tuż za Chinami, które mają ich 19 369 km.
Najpopularniejsze połączenia
Koleje dużych prędkości w Europie
Europa, zaraz po Azji, jest kontynentem z największą liczbą linii szybkich pociągów. Wśród nich znajdują się najczęściej uczęszczane trasy Europy. Sprawia to, że podróż pomiędzy niektórymi ważnymi europejskimi stolicami jest możliwa w zaledwie kilka godzin. Przyjrzeliśmy się, które 10 tras kolei dużych prędkości są najpopularniejsze na kontynencie. Sprawdziliśmy również ich minimalna i maksymalną prędkość.
| Połączenie | Odległość | Czas przejazdu | Od | |
|---|---|---|---|---|
|
Pociąg Amsterdam-Paryż | 506 km | 3 godz. 18 min | 21€ |
|
Pociąg Paryż-Amsterdam | 506 km | 3 godz. 18 min | 21€ |
|
Pociąg Amsterdam-Bruksela | 218 km | 3 godz. 18 min | 21€ |
|
Pociąg Bruksela-Amsterdam | 218 km | 3 godz. 18 min | 21€ |
|
Pociąg Bruksela-Paryż | 300 km | 1godz. 22 min | 21€ |
|
Pociąg Paryż-Bruksela | 300 km | 1godz. 22 min | 21€ |
|
Pociąg Kolonia – Paryż | 488 km | 3 godz. 21 min | 21€ |
|
Pociąg Paryż – Kolonia | 488 km | 3 godz. 21 min | 21€ |
|
Pociąg Marsylia – Paryż | 774 km | 3 godz. 17 min | 21€ |
|
Pociąg Paryż – Marsylia | 774 km | 3 godz. 17 min | 21€ |
|
Pociąg Lyon – Paryż | 425 km | 1 godz. 57 min | 21€ |
|
Pociąg Paryż-Lyon | 425 km | 1 godz. 57 min | 21€ |
|
Pociąg Barcelona-Paryż | 1075 km | 6 godz. 28 min | 21€ |
|
Pociąg Paryż-Barcelona | 1075 km | 6 godz. 28 min | 21€ |
|
Pociąg Barcelona – Madryt | 659 km | 2 godz. 30 min | 21€ |
|
Pociąg Madryt – Barcelona | 659 km | 2 godz. 30 min | 21€ |
|
Pociąg Mediolan – Rzym | 580 km | 2 godz. 55 min | 21€ |
|
Pociąg Rzym – Mediolan | 580 km | 2 godz. 55 min | 21€ |
|
Pociąg Berlin – Hamburg | 282 km | 1 godz. 42 min | 21€ |
|
Pociąg Hamburg – Berlin | 282 km | 1 godz. 42 min | 21€ |
FAQ
Czym jest pociąg dużych prędkości?
- Liniach zbudowanych celowo dla kolei dużych prędkości, umożliwiających osiąganie prędkości 250 km/h lub wyższej
- Liniach przystosowanych dla kolei dużych prędkości, umożliwiających osiąganie prędkości co najmniej 200 km/h
Jakie są źródła tego zestawienia?
Jakie kryteria i czynniki zostały użyte do stworzenia rankingu?
- Gęstość populacji obsługiwana przez kolej dużych prędkości:
najważniejszy wskaźnik rankingu. Mierzy zakres, w jakim kolej dużych prędkości dociera do mieszkańców miast w poszczególnych krajach. Obliczenia uwzględniają liczbę bezwzględną zarejestrowanych mieszkańców w każdym z miast, przez które przebiegają trasy szybkich pociągów (według oficjalnych źródeł statystycznych i podobnych). Liczba mieszkańców okręgów aglomeracyjnych i miast sąsiadujących nie jest brana pod uwagę. Ponadto, wzięliśmy pod uwagę tylko trasy, które przebiegają przez co najmniej dwa miasta w danym kraju. - Rekordowa prędkość:
aby osiągnąć ten wynik, sprawdzono wszystkie rekordy każdego modelu szybkiego pociągu, należącego do każdego przewoźnika. Te same rekordy prędkości zostały wykorzystane w krajach, w których wykorzystuje się ten sam model pociągu. - Prędkość dopuszczalna:
wskaźnik skupia się na zwyczajowej dopuszczalnej prędkości pociągów. Na nic tutaj czysta moc. Istotne są również możliwości techniczne torów oraz taboru kolejowego, ukształtowanie terenu, przez który biegną trasy, itp. - Przystosowanie sieci:
procent torów kolei dużych prędkości w stosunku do zwykłych torów. - Średnia cena za kilometr:
wskaźnik uwzględnia cenę biletu na pociąg dużych prędkości w stosunku do ilości kilometrów trasy. Obliczono uwzględniając różnice pomiędzy długościami poszczególnych tras. - Wynik całkowity:
ogólny wynik kraju w rankingu, gdzie 100 to najwyższy możliwy wynik.Formuła, której użyto, aby stworzyć ranking krajów:
(Klucz: n: liczba krajów uwzględnionych w rankingu, czynnik rankingowy: ranking danego kraju w każdej z kategorii, W: waga każdego z czynników, pomiędzy 0,5 i 4, aby osiągnąć docelowy wynik